FAQ

Dit is vrijwel altijd de eerste vraag die gesteld wordt. Geperst stro gaat – in tegenstelling tot los stro – niet snel branden. Door de persing komt er weinig zuurstof bij de halmen in de baal. Verdicht stro mag daardoor als bouwmateriaal worden gebruikt zonder toevoeging van brandvertragende middelen.

Strowanden worden brandwerend door de juiste afwerking. Dit kan een pleister direct op het stro zijn of een bekleding met een geschikt plaatmateriaal. Met pleister afgewerkte strowanden hebben een uitstekende brandwerendheid – internationaal getest tot meer dan 90 minuten.

Als het stro droog verwerkt wordt en het degelijk tegen regen en vocht beschermd is zal het een zeer lange levensduur hebben. Dit bewijzen de voorbeelden van meer dan 100 jaar oude strogebouwen.

Het stro dat je verwerkt in een gebouw moet droog zijn en droog blijven. Tijdens de bouwfase moet je rekening houden met het weer en een tijdelijke bescherming tegen regen aanbrengen. De buitenste afwerking moet waterdicht zijn, het bouwdeel in zijn geheel dampopen. Leemstuc en kalkpleister zijn dampopen materialen, er zijn ook dampopen platen en speciale folies. Goede detaillering van sokkel, dak, gevelopeningen en andere aansluitingen is heel belangrijk.

Stro bevat – in tegenstelling tot hooi – geen voedingsstoffen. Vakkundige inbouw en afwerking zorgen ervoor dat het ook niet als nestplaats kan dienen.

Stro is de droge stengel van een graangewas en bestaat hoofdzakelijk uit cellulose en lignine. Door het gebrek aan voedingsstoffen laten knaagdieren en insecten stro links liggen en geven de voorkeur aan betere alternatieven.

Het is belangrijk om het stro goed verdicht in te bouwen en alle oppervlakken vakkundig af te werken – vooral de onderste randen. Het laatste geldt trouwens niet alleen voor stro constructies maar ook voor conventionele bouwmethodes. De praktijk bewijst dat een eenmaal bepleisterde strobalen-wand niet wordt behuisd door ongedierte.

Gebouwen van stro worden juist door mensen met allergieën of astma als bijzonder prettig ervaren. De natuurlijke en vochtregulerende materialen leem, hout en stro zorgen voor een gezond binnenklimaat.

In Denemarken zijn tests uitgevoerd om na te gaan wat de belasting is van een verwerker tijdens de bouw. Uit deze test blijkt dat voor een normale persoon geen gevoeligheid is te verwachten; ook niet bij regelmatige blootstelling bij professionele verwerking. Bij stof rijke belastingen zoals scheren is het dragen van een stofmasker aan te bevelen. Bij een eenmaal afgewerkte strowand zijn er geen allergische reacties door het stro te vrezen.

Strobouw wordt in het algemeen door gemeenten met open armen ontvangen. Duurzaamheid en circulair bouwen staan hoog op de agenda’s. Tot nu toe zijn vrijwel alle bouwaanvragen voor strobouw projecten gegund. Het is echter van groot belang dat een bouwaanvraag deskundig wordt voorbereid.

Voor veel gemeentes is bouwen met stro nog onbekend terrein, goed overleg vanaf het begin is daarom essentieel. Indien voldoende aandacht aan de technische aspecten is besteed bij de bouwaanvraag voor een strobouw project dan verloopt deze meestal zonder problemen. Het loont, ongeacht het aantal boeken dat je gelezen hebt, om een ervaren strobouwer (architect, bouwkundige, adviseur of aannemer) te raadplegen en bij het proces te betrekken, hoe eerder, hoe beter.

Iedereen kent het sprookje van de 3 kleine biggetjes. Maar nee, een huis van stro waait niet weg en is constructief stabiel.

In de meeste strogebouwen in Nederland wordt de draagconstructie gevormd door een houtskelet. Het stro heeft geen dragende functie maar dient alleen ter isolatie. De houtskelet constructie is op conventionele manier berekend om het gewicht van het dak en vloeren te kunnen dragen en de windlasten te kunnen opvangen.

Het is ook mogelijk om strobalen dragend te gebruiken. Hiervoor zijn internationaal veel voorbeelden. Er zijn echter (nog) geen rekenmodellen voor het draagvermogen en de stabiliteit van stro. Ook al werkt het in de praktijk, het kan op dit moment niet door een constructeur worden berekend. Dit is in de meeste gevallen echter noodzakelijk om een bouwvergunning te verkrijgen. Verder onderzoek is nodig.

In principe geldt dat de manier van bouwen met stro niet duurder of goedkoper is dan andere manieren van bouwen – maar wel duurzamer, gezonder en zeer comfortabel.

De kosten van een gebouw hangen veel af van ontwerp, installatiekeuzes en afwerking. De buitenwanden (en eventueel de isolatie van dak en vloer met stro) maken een relatief klein deel uit van de gehele bouwkosten. Het materiaal stro zelf is goedkoop, maar de verwerking ervan is relatief werkintensief. De aard van de detaillering en de afwerking bepalen de benodigde hoeveelheid arbeid en daarmee in grote mate de kosten. Door een goede werkvoorbereiding, prefabricatie of zelfbouw kunnen kosten bespaart worden.

Als eerste zeer grove indicatie voor een vrijstaande strowoning kan men uitgaan van bouwkosten van circa 1500 EUR/m2 brutovloeroppervlakte. Deze prijs is inclusief BTW en exclusief bijkomende kosten (zoals leges en kosten voor architect en adviseurs).

De verwerking van stro tot wanden is relatief eenvoudig en veilig. Bouwen met strobalen is hierdoor ook geschikt voor zelfbouw. Hierdoor kunnen particuliere en collectieve opdrachtgevers niet alleen kosten besparen maar raken zij ook uitermate betrokken bij het project.

Ook bij het aanbrengen van het stuc en andere werkzaamheden is zelfbouw mogelijk. Het is wel belangrijk om altijd een ervaren strobouwer te betrekken om de deskundig uitvoering te waarborgen en fouten te voorkomen. Wees ook realistisch in het aantal uren dat je voor zelfbouw vrij kan maken.

Stro is een goed isolerend materiaal. En het houdt het gebouw niet alleen warm in de winter maar ook koel in de zomer.

Met 36cm stro-isolatie bereikt men – afhankelijk van de constructie en de verdere afwerking – een Rc-waarde van ruim 6 m2K/W. De Bouwbesluit eis ligt op dit moment voor nieuwbouw bij min. 4,5 m2K/W voor de gevels en min. 6 m2K/W voor het dak. Gebouwen met stro-isolatie voldoen dus eenvoudig aan de energie eisen van het Bouwbesluit of liggen boven de norm. Een huis van stro is zeer energiezuinig of zelfs energie neutraal.

Verder heeft stro een goede warmteopslag, en zorgt daardoor voor een evenwichtige binnentemperatuur. Stro kan de temperatuur veel beter bufferen dan andere isolatiematerialen zoals minerale wol of EPS. Het helpt daardoor om oververhitting in de zomer te voorkomen. Goede zonwering aan de zuid-, oost- en westgevel is echter wel belangrijk.

Voor alle parameters rondom stro kan u klikken op deze link

Lichte objecten zoals een fotolijst of schilderij kunnen gewoon worden opgehangen zonder bijzondere maatregelen.

Bij zwaardere objecten zoals keukenkasten moet een onderconstructie worden voorzien, bv. een houten balk in de wand.

Als bouwmateriaal geschikt is het stro van de graansoorten tarwe, rogge, spelt, gerst en triticale. Het stro van haver is niet geschikt.

Het stro moet droog zijn, van goede kwaliteit met lange halmen. Veelal worden kleine balen gebruikt met een afmeting van circa 36  x 48 x 80 tot 120 cm.

De balen moet goed en vast geperst zijn en er moet weinig tot geen andere plantenresten zijn mee geperst.

De strobalen kunnen bij de lokale boer worden gekocht, in Nederland is er (tot nu toe) geen certificering van het product nodig.

Voor de bouw worden veelal strobalen van een klein formaat gebruikt: circa 36 cm hoog, 48 cm breed en ergens tussen de 80 cm en 120 cm lang. Als de strobaal op de zijkant in de wand wordt verwerkt, is de dikte van de stro-isolatie 36cm. Met circa 3cm pleisterlaag zowel aan de binnen- als ook aan de buitenkant levert dit een wand op met een totale dikte van 42cm en een Rc-waarde van ruim 6,0 m2K/W.

Ter vergelijking: Een conventionele spouwmuur bestaat uit 10 cm binnenblad, 15 cm steenwol, 3 cm spouw en 10cm buitenblad = 38 cm. Dat scheelt maar 4 cm. Deze wand heeft echter een aanzienlijk slechtere Rc-waarde van circa 4,5 m2K/W.

Kortom; zo dik is een strobalen wand niet!

Wandconstructies met plat liggende balen zijn wat dikker, circa 54 cm in totaal. Prefab bouwers hebben soms hun eigen bouwmethodes en afwijkende wanddiktes. In het buitenland wordt wel eens met groot formaat balen gebouwd. De wanden hebben dan diktes van meer dan 1m! In Nederland wordt deze mouwmethode tot nu toe niet toegepast.