Vanaf 1 januari 2024 is de Wet Kwaliteitsborging van kracht voor nieuwbouwprojecten zoals eengezinswoningen en eenvoudige bedrijfspanden (gevolgklasse 1). Vanuit de markt horen we veel verschillende meningen over deze wet. Daarom willen we dit onderwerp verder uitdiepen, met een speciale focus op de biobased sector en stro in het bijzonder. Omdat we veel met zelfbouwers werken, is dit onderwerp extra interessant. Wat betekent deze wet voor de zelfbouwer?
In dit eerste artikel gaan we in op de kwaliteitsborging: wat is het en wat betekent het voor strobouw? We gaan dit onderwerp niet in één keer volledig behandelen, maar verspreiden over meerdere artikelen.
Daarnaast willen we een aantal projecten volgen, zo nemen we jullie mee naar de praktijk. Jurgen Brugman van BBW Borging en Henk Veldmans van PlanGarant zullen hun inzichten delen. Zij stellen zich in de volgende artikelen persoonlijk aan jullie voor.
We volgen een zelfbouwproject in Voorhuizen waar Jurgen bij betrokken is, en een project dat door een aannemer wordt gerealiseerd. De komende periode nemen we jullie mee in de wereld van de kwaliteitsborger.
Mochten er naar aanleiding van het eerste artikel vragen zijn dan kunnen die gesteld worden aan Peter Davids ( peter.davids@vakgroepstrobouw.org). Wij kijken dan hoe we de vragen het beste kunnen beantwoorden.
Kwaliteitsborging door BBW Borging
In dit artikel leggen we uit wat kwaliteitsborging inhoudt en wat onze rol is m.b.t. innovatieve materialen.
Wat is kwaliteitsborging?
Als kwaliteitsborgers hebben we een onafhankelijke en cruciale rol in het bouwproces om te zorgen dat bouwprojecten voldoen aan de gestelde kwaliteitseisen en wettelijke voorschriften. Dit proces omvat het opstellen van de risicobeoordeling van het bouwwerk, het nemen van beheersmaatregelen en het opstellen van het borgingsplan.
Met daarbij de volgende taken:
- Toetsing en verificatie: We controleren of het ontwerp en de uitvoering van het bouwproject aan de technische eisen (Bbl).
- Inspecties op de bouwplaats: We voeren inspecties uit tijdens de uitvoeringsfase om ervoor te zorgen dat de werkzaamheden volgens plan verlopen en aan de kwaliteitseisen voldoen.
- Rapportage en advies: We rapporteren onze bevindingen en controleren of de bewijslast (die wordt aangeleverd door de aannemer) voldoet aan de gestelde eisen.
Gelijkwaardigheid in strobouw
Vooral innovatieve producten vallen nog niet onder een geharmoniseerde norm (geen CE- markering). Bij die producten zoals stro (lange vezel) kan gelijkwaardigheid toegepast worden. Gelijkwaardigheid betekent dat alternatieve maatregelen of oplossingen mogen worden toegepast zolang ze hetzelfde beschermingsniveau bieden als de voorgeschreven maatregelen. Als we dit niet kunnen aantonen met certificaten moet dit door middel van argumentatie en documenten worden bewezen. Ook kan er gedacht worden aan praktijktesten als bewijslast. We werken bij BBW Borging dan een checklist af, maar de betreffende eisen blijven altijd leidend.
Bij de toepassing van strobouw moet ervoor gezorgd worden dat stro als bouwmateriaal voldoet aan de eisen op het gebied van brandveiligheid, isolatie en duurzaamheid. Op dit moment is er alleen voor inblaasstro een gecontroleerde kwaliteitsverklaring bij BCRG beschikbaar voor de toepassing van korte vezels van 1 centimeter.
Als de architect of initiatiefnemer een ander stroproduct wil gebruiken, zal de gelijkwaardigheid dus aangetoond moeten worden en beoordeeld moeten worden van o.a. brandveiligheid, vochtbestendigheid, veroudering en warmteweerstand.
Bij toepassing van dragende strobalen wordt het nog iets ingewikkelder. Dit valt namelijk niet meer onder gevolgklasse 12 en moet je in overleg met de gemeente. De gemeente kan het project alsnog onder de kwaliteitsborging laten vallen. Dit kan voor aannemers het voordeel hebben dat je het maar één keer hoeft uit te leggen.
Conclusie:
Voor het toepassen van innovatieve producten is de samenwerking met een kwaliteitsborger essentieel om ervoor te zorgen dat bouwprojecten voldoen aan de gestelde eisen en verwachtingen. Bij BBW Borging willen wij graag een steentje bijdragen bij het ondersteunen van innovatie en duurzaamheid in de bouwsector.
- De gelijkwaardige maatregel moet wel worden afgewogen tegen de oogmerken van het Bbl (4.2) waarborgen van de veiligheid, beschermen van de gezondheid, duurzaamheid en bruikbaarheid. Als een van deze oogmerken niet overeind blijft bij een oplossing, kan die oplossing geen gelijkwaardige maatregel zijn. Gelijkwaardige maatregelen zijn altijd project specifiek.
- Het betreft een gelijkwaardige oplossing op het gebied van constructieve veiligheid, dat is uitgesloten van gevolgklasse 1.

