Ruim een half jaar geleden heb ik meegewerkt aan het opstellen van een onderzoeksvoorstel voor een SIA RAAK subsidie. De subsidie is inmiddels toegekend en er worden plannen gemaakt voor de uitvoer. (Ook al is het netwerk van het NWO (waar SIA onder valt) op 8 februari gehacked door DoppelPaymer, gaat het project voorlopig verder.)
Deze subsidie aanvraag is ingediend door een consortium bestaande uit: Avans Hogescholen, Hogeschool Utrecht, TU Eindhoven, Hempflax, DW Prefab, Fungalogic, Prosuber, Strobouwer, IsoHemp, IsoVlas, BZW Holland, Rothuizen Architecten, RoosRos Architecten, Van Wijnen, Van der Weegen, Beveland Wonen, Eigen Haard. Daarnaast zijn bij dit project betrokken: Bouwend Nederland, Economic Board Utrecht, Natuur- en Milieufederatie Utrecht, Provincie Zeeland, Peutz, Agrodome, Marsaki, AaCee.
Samenvatting van het BIO ISO project:
Internationale onderzoeken laten zien dat bio-based isolatiematerialen toegevoegde waarde kunnen hebben, doordat zij beschikken over ‘thermohygrische’ eigenschappen. De materialen kunnen vocht vasthouden én weer vrij laten komen. Maar hoe zit dat als ze zijn toegepast in een hele gevel, in de Nederlandse bouwwijze? Hoe verhouden deze eigenschappen zich tot damp-open of damp-dicht bouwen? Hierover is nauwelijks gevalideerde kennis beschikbaar. De reguliere normen en voorschriften voor het ontwerpen en realiseren van woningen houden hier geen rekening mee. Kunnen deze materialen extra bijdragen aan een verdere verlaging van de energievraag van woningen? Aan het verduurzamen van gebouwen? Kunnen de materialen zorgen voor een beter comfort in de woning? En hoe moeten hun materialen dan gebruikt worden?
Bio-Iso wil deze kennis verder ontwikkelen. Centraal staat het ontwerpen en bouwen van een test-opstelling door Hogeschool Zeeland, waarmee een vijftal verschillende bio-based gevel-elementen worden getest en beoordeeld. Hiermee krijgt men gevalideerde prestaties van deze materialen, en duidelijkheid over de juiste opbouw van de gevel waarin de toegevoegde waarde het beste tot zijn recht komt.
Het project wordt uitgevoerd door een mix van kennisinstellingen die ervaring hebben met het testen en beoordelen van (bio-based) bouwmaterialen, samen met producenten en gebruikers, ondersteund door o.a. Bouwend Nederland en een vertegenwoordiging van de relevante normcommissie, die de projectresultaten verder zullen kunnen brengen naar de reguliere bouwsector.
In dit project zal STRO een van de vijf materialen zijn die in een buitenmuur-opstelling uitvoerig getest gaat worden. Daarbij is de eerste gedachte om een zo “puur” mogelijke wandopbouw te testen. Dit zou bijvoorbeeld kunnen zijn: (van buiten naar binnen: kalk-stuc – houtskeletbouw constructie met stro – leemstuc. De test-meet-opstelling is nu bedacht als twee zeecontainers op een rails met ieder een open zijkant en daartussenin de wand die getest wordt. Er wordt per wand een week lang getest met een zomer-conditie en een week lang met een winter conditie. Er is sinds kort een beschikbare test-ruimte gevonden in Den Bosch en als de planning te volgen is dan wil men in mei van dit jaar starten met een eerste test- en kalibratie-ronde.
De TU/e (Technische Universiteit Eindhoven) is ook betrokken en gaat vast wat testen met kleine proefstukken van de isolatiematerialen zelf. Hiervoor heb ik ook wat proefstukken gemaakt van 10x20x6cm en 3 hiervan gevuld met verschillende soorten stro en 1 met riet en 1 met bermgras.
Meer informatie via wouter@strobouwer.nl
Tekst: Wouter Klijn /// maart 2020.
